|
I. HOÀN CẢNH RA ĐỜI VÀ Ý NGHĨA CỦA NGÀY THƯƠNG BINH LIỆT SỸ
1- Hoàn cảnh ra đời
Cách mạng Tháng Tám năm 1945 thành công, nước Việt Nam Dân chủ cộng hòa (nay là nước CHXHCN Việt Nam) ra đời chưa được bao lâu thì thực dân Pháp quay lại xâm lược nước ta một lần nữa. Với tinh thần “.... thà hy sinh tất cả, chứ nhất định không chịu mất nước, nhất định không chịu làm nô lệ”, quân và dân ta đã anh dũng chiến đấu chống lại quân xâm lược. Trong những năm đầu của cuộc kháng chiến quyết liệt chống thực dân Pháp, nhiều đồng bào, chiến sỹ đã ngã xuống, hy sinh một phần xương máu trên các chiến trường. Với truyền thống đạo lý “Uống nước nhớ nguồn”, “Đền ơn đáp nghĩa”, Đảng, Chính phủ, Bác Hồ và Nhân dân ta đã dành tất cả tình thương yêu cho các chiến sỹ và đồng bào đã vì độc lập, tự do của Tổ quốc mà bị thương hoặc hy sinh.
Đầu năm 1946, Hội giúp binh sỹ bị nạn ra đời ở Thuận Hóa (Bình Trị Thiên), rồi đến Hà Nội và một số địa phương khác... Sau đó ít lâu được đổi thành Hội giúp binh sỹ bị thương. Ở Trung ương có Tổng Hội và Chủ tịch Hồ Chí Minh được bầu là Chủ tịch danh dự của Tổng Hội.
Ngày 28/5/1946, Hội giúp binh sỹ bị nạn tổ chức một cuộc nói chuyện quan trọng tại Nhà hát Lớn Hà Nội để kêu gọi mọi người gia nhập Hội và hăng hái giúp đỡ các chiến sỹ bị thương, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã đến dự.
Ngày 17/11/1946, cũng tại Nhà hát Lớn Hà Nội, Hội Liên Hiệp Quốc dân Việt Nam đã tổ chức lễ xung phong “Mùa Đông binh sỹ”, mở đầu cuộc vận động “Mùa Đông binh sỹ” trong cả nước để giúp chiến sỹ trong mùa Đông giá rét. Chủ tịch Hồ Chí Minh đã đến dự buổi lễ và Người đã cởi chiếc áo đang mặc để tặng binh sỹ.
Khi cuộc kháng chiến toàn quốc bùng nổ, ngày 19/12/1946, theo Lời kêu gọi toàn quốc kháng chiến của Chủ tịch Hồ Chí Minh, Nhân dân cả nước đã nhất tề đứng dậy kháng chiến với tinh thần “Quyết tử để Tổ quốc quyết sinh”. Số người bị thương và hy sinh trong chiến đấu tăng lên, đời sống của chiến sỹ, nhất là những chiến sỹ bị thương gặp nhiều khó khăn, thiếu thốn.
Trước tình hình trên, Đảng và Nhà nước ta đã đưa ra nhiều quyết định với những chính sách quan trọng về công tác thương binh, liệt sỹ, góp phần ổn định đời sống vật chất và tinh thần cho thương binh, gia đình liệt sỹ.
Ngày 16/02/1947, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã chính thức ký Sắc lệnh số 20/SL, quy định chế độ hưu bổng, thương tật và tiền tuất tử sĩ. Đây là văn bản pháp quy đầu tiên khẳng định vị trí quan trọng của công tác thương binh, liệt sỹ đối với cuộc kháng chiến và sự quan tâm của Đảng, Nhà nước, Chính phủ đến thương binh, bệnh binh và gia đình liệt sỹ.
Tháng 6/1947, đại biểu của Tổng bộ Việt Minh, Trung ương Hội phụ nữ Cứu quốc, Trung ương Đoàn thanh niên Cứu quốc, Cục Chính trị quân đội quốc gia Việt Nam, Nha Thông tin Tuyên truyền và một số địa phương đã họp tại Đại Từ (Thái Nguyên) để bàn về công tác thương binh, liệt sỹ và thực hiện Chỉ thị của Hồ Chủ Tịch chọn một ngày nào đó làm ngày Thương binh Liệt sỹ. Tại cuộc họp này các đại biểu đã nhất trí chọn ngày 27 tháng 7 là ngày “Thương binh toàn quốc”. Từ đó hàng năm cứ vào dịp này, Chủ tịch Hồ Chí Minh đều gửi thư, quà thăm hỏi, động viên, nhắc nhở mọi người phải biết ơn và hết lòng giúp đỡ thương binh, gia đình liệt sỹ. Đặc biệt, từ sau Chiến thắng Điện Biên Phủ, Chính phủ và Chủ tịch Hồ Chí Minh càng quan tâm hơn đến công tác thương binh, liệt sỹ.
Từ tháng 7/1955, Đảng và Nhà nước ta quyết định đổi “Ngày Thương binh toàn quốc” thành “Ngày Thương binh, Liệt sỹ” để ghi nhận những hy sinh lớn lao của đồng bào, chiến sỹ cả nước cho chiến thắng vẻ vang của toàn dân tộc.
Sau ngày giải phóng miền Nam, thống nhất Tổ quốc, theo Chỉ thị 223/CT-TW ngày 08/7/1975 của Ban Bí thư Trung ương Đảng, từ năm 1975, ngày 27 tháng 7 hằng năm chính thức trở thành “Ngày Thương binh, Liệt sỹ” của cả nước.
Mỗi năm cứ đến “Ngày Thương binh, Liệt sỹ” nhất là vào dịp kỷ niệm năm tròn, toàn Đảng, toàn dân và toàn quân ta lại tổ chức nhiều hoạt động thiết thực, đầy tình nghĩa chăm sóc thương binh, gia đình liệt sỹ, người có công với cách mạng.
2- Ý nghĩa
Ngày Thương binh Liệt sỹ có ý nghĩa lịch sử, chính trị, xã hội sâu sắc, đó là:
- Truyền thống “hiếu nghĩa bác ái”, lòng quý trọng và biết ơn của Đảng, Nhà nước và Nhân dân ta đối với những người đã hy sinh, cống hiến vì độc lập, tự do và thống nhất của Tổ quốc, vì hạnh phúc của Nhân dân; qua đó phát huy tinh thần yêu nước, củng cố và bồi đắp niềm tin vào sự nghiệp cách mạng mà Đảng, Bác Hồ và Nhân dân ta đã lựa chọn.
- Tôn vinh các anh hùng, liệt sỹ, thương binh và người có công; khẳng định sự cống hiến, hy sinh của họ cho độc lập, tự do của dân tộc, cho hạnh phúc của Nhân dân là vô giá. Việc chăm sóc thương binh, bệnh binh, gia đình liệt sỹ và người có công là vinh dự, là trách nhiệm của các cấp, các ngành, tổ chức chính trị - xã hội và của mọi tầng lớp nhân dân, của thế hệ hôm nay và mai sau.
- Đảng, Nhà nước và Nhân dân ta trân trọng đánh giá cao những cống hiến, hy sinh to lớn của đồng bào, chiến sỹ đối với Tổ quốc; đồng thời cũng luôn chú trọng giáo dục ý thức trách nhiệm, nghĩa vụ công dân và lòng biết ơn sâu sắc của các tầng lớp nhân dân, của các thế hệ cách mạng đối với thương binh, liệt sỹ và người có công với cách mạng.
II. VIỆC THỰC HIỆN CÔNG TÁC THƯƠNG BINH, LIỆT SỸ VÀ NGƯỜI CÓ CÔNG VỚI CÁCH MẠNG CỦA CẢ NƯỚC TRONG THỜI GIAN QUA
Trong suốt 72 năm qua, nhất là trong hơn 30 năm tiến hành công cuộc đổi mới, Đảng và Nhà nước ta đã luôn quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo làm tốt công tác thương binh, liệt sỹ, người có công với cách mạng và tổ chức vận động toàn dân tích cực tham gia các phong trào “Đền ơn đáp nghĩa”, “Toàn dân chăm sóc các gia đình thương binh, liệt sỹ và người có công với cách mạng”. Nhiều chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về ưu đãi đối với người có công đã được ban hành; đối tượng hưởng chính sách ưu đãi được mở rộng, các chế độ ưu đãi từng bước được bổ sung, hoàn thiện, thể hiện sự trân trọng, biết ơn, chăm lo của Đảng, Nhà nước và Nhân dân ta.
Đến nay, hơn 9 triệu lượt người có công bao gồm cán bộ lão thành cách mạng, cán bộ tiền khởi nghĩa, các Mẹ Việt Nam Anh hùng, Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân, Anh hùng Lao động, thương binh, bệnh binh, thân nhân liệt sỹ... được hưởng các chế độ, chính sách ưu đãi; hơn 4 triệu người có công được tặng Huân chương, Huy chương và các phần thưởng, danh hiệu cao quý khác. Ngoài chế độ trợ cấp, phụ cấp, Đảng và Nhà nước còn luôn quan tâm chăm lo người có công bằng các chính sách ưu đãi cụ thể, như chăm sóc sức khoẻ, ưu tiên giao đất sản xuất, hỗ trợ cải thiện về nhà ở, đất ở, các chương trình dạy nghề, tạo việc làm; thực hiện chính sách về giáo dục, đào tạo; mở rộng hệ thống cơ sở dịch vụ và sự nghiệp phục vụ thương binh; đẩy mạnh tìm kiếm và quy tập hài cốt liệt sỹ; xây dựng và tu bổ, tôn tạo hàng nghìn nghĩa trang liệt sỹ, tạo điều kiện thuận lợi để gia đình liệt sỹ thăm viếng phần mộ liệt sỹ tại các nghĩa trang... Mới đây nhất là ngày 27/6/2019 Chính phủ đã ban hành Nghị quyết số 46/NQ-CP về việc thực hiện chính sách hỗ trợ nhà ở đối với người có công với cách mạng theo Quyết định số 22/2013/QĐ-TTg, ngày 26/4/2013 của Thủ tướng Chính phủ; ngày 01/7/2019 Chính phủ tiếp tục ban hành Nghị định 58/2019/NĐ-CP quy định mức trợ cấp, phụ cấp ưu đãi đối với người có công với cách mạng.
Sau khi hoàn thành nhiệm vụ vẻ vang ở chiến trường, các đồng chí thương binh, bệnh binh, cựu chiến binh, cựu thanh niên xung phong, trong đó có những thương binh nặng, trở về với cuộc sống đời thường, đã phát huy phẩm chất cao quý của “Bộ đội Cụ Hồ”, ra sức khắc phục khó khăn, gương mẫu đi đầu trong công tác, chiến đấu, lao động, học tập, tích cực tham gia xây dựng tổ chức cơ sở Đảng, chính quyền, các tổ chức chính trị - xã hội, đoàn thể quần chúng và các phong trào thi đua yêu nước ở địa phương. Nhiều đồng chí năng động, sáng tạo trong sản xuất, kinh doanh, làm ra của cải cho gia đình và xã hội, đi đầu trong phong trào xóa đói, giảm nghèo, “Đền ơn đáp nghĩa”, “Uống nước nhớ nguồn”, giúp đỡ đồng chí, đồng đội, gia đình chính sách còn gặp khó khăn. Đặc biệt, có những đồng chí cựu chiến binh anh dũng, kiên cường trong chiến đấu, nay nêu gương sáng trong trận chiến chống đói nghèo, lạc hậu, vươn lên làm giàu, giải quyết việc làm cho hàng nghìn người lao động, tích cực góp phần xây dựng quê hương, đất nước giàu mạnh, được Đảng, Nhà nước phong tặng danh hiệu cao quý Anh hùng Lao động thời kỳ đổi mới.
Được sự quan tâm, giúp đỡ của cấp ủy đảng, chính quyền các cấp và các tầng lớp nhân dân, nhiều thân nhân liệt sỹ, gia đình người có công với cách mạng đã phát huy truyền thống cách mạng vẻ vang của quê hương, gia đình, không ngừng phấn đấu vươn lên, lập được nhiều chiến công, thành tích xuất sắc trong công tác, chiến đấu, lao động, học tập. Một số đồng chí đã trở thành lãnh đạo cấp cao của Đảng, Nhà nước. Xuất hiện nhiều tấm gương vợ liệt sỹ, gia đình chính sách đã vượt lên hoàn cảnh khó khăn, sản xuất, kinh doanh giỏi, phụng dưỡng cha mẹ già, nuôi dạy con cái trưởng thành, đồng thời tích cực tham gia xây dựng hệ thống chính trị ở cơ sở, các cuộc vận động và phong trào thi đua yêu nước ở địa phương.
Các mẹ Việt Nam Anh hùng, Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân, Anh hùng Lao động, cán bộ hoạt động cách mạng, tham gia kháng chiến bị địch bắt, tra tấn, tù đày nhưng vẫn bất khuất, một lòng trung kiên với cách mạng... đã có những cống hiến đặc biệt xuất sắc trong sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc, thống nhất đất nước, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, nay tiếp tục tích cực chăm lo, giáo dục truyền thống yêu nước, chủ nghĩa anh hùng cách mạng cho cán bộ, đảng viên và các tầng lớp nhân dân, là những tấm gương sáng để thế hệ trẻ học tập, noi theo.
Cùng với việc thực hiện các chính sách ưu đãi của Đảng và Nhà nước, cấp ủy, chính quyền, Mặt trận Tổ quốc và đoàn thể các cấp, các đơn vị quân đội, công an, doanh nghiệp và các cá nhân trong và ngoài nước đã tích cực tham gia các phong trào “Đền ơn đáp nghĩa”, “Toàn dân chăm sóc các gia đình thương binh, liệt sỹ và người có công với cách mạng” với nhiều hoạt động cụ thể, thiết thực, như: Xây nhà tình nghĩa, lập Quỹ Đền ơn đáp nghĩa, tặng sổ tiết kiệm tình nghĩa, phụng dưỡng các Mẹ Việt Nam Anh hùng, ổn định đời sống thương binh, bệnh binh nặng, chăm sóc bố mẹ liệt sỹ già yếu cô đơn, con liệt sỹ... Đồng thời, đẩy mạnh tuyên truyền chủ trương, chính sách, pháp luật của Đảng, Nhà nước đối với thương binh, bệnh binh, gia đình liệt sỹ, người có công trong cán bộ, đảng viên và Nhân dân, nhất là Chỉ thị số 14-CT/TW, ngày 19/7/2017 của Ban Bí thư “Về tiếp tục tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác người có công với cách mạng”.
Bên cạnh đó, việc rà soát, xác nhận đối với người có công thực sự đến nay chưa vẫn chưa được xác nhận và hưởng chế độ ưu đãi của Đảng, Nhà nước vẫn luôn được các cấp, các ngành chú trọng trực hiện. Trong thời gian vừa qua, toàn ngành lao động - thương binh và xã hội đã tập trung, quyết liệt phối hợp với các địa phương chú trọng triển khai công tác này. Đây là việc làm tuy rất khó khăn, phức tạp do qua các thời kỳ kháng chiến, hoàn cảnh chiến tranh khốc liệt, lâu dài, nhiều trường hợp cơ quan quản lý người hy sinh, bị thương không còn lưu giữ được hồ sơ, bản thân quân nhân, dân quân du kích, thanh niên xung phong, người phục vụ kháng chiến cũng không giữ được giấy tờ gốc và không còn bất kì loại giấy tờ nào ghi nhận sự việc hy sinh, bị thương trong kháng chiến... nhưng với ý chí quyết tâm của cả hệ thống chính trị, công tác giải quyết hồ sơ xác nhận người có công còn tồn đọng đã đạt được những kết quả rất đáng ghi nhận.
Những việc làm đầy trách nhiệm và nghĩa tình đó được sự hưởng ứng và tham gia nhiệt tình của toàn xã hội, trở thành phong trào quần chúng sâu rộng, một nét đẹp trong đời sống văn hoá, góp phần quan trọng vào việc củng cố, tăng cường khối đại đoàn kết toàn dân, nâng cao tinh thần yêu nước, khơi dậy và bồi đắp những giá trị nhân văn sâu sắc.
III. KẾT QUẢ THỰC HIỆN CÔNG TÁC THƯƠNG BINH, LIỆT SỸ, NGƯỜI CÓ CÔNG VÀ PHONG TRÀO “ĐỀN ƠN ĐÁP NGHĨA” TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH KHÁNH HÒA
Xác định tầm quan trọng và ý nghĩa của công tác thương binh, liệt sỹ, người có công và phong trào “Đền ơn đáp nghĩa”, nhằm giúp cho cán bộ và Nhân dân trong tỉnh quán triệt sâu sắc hơn đường lối chủ trương của Đảng, Nhà nước trong việc thực hiện chế độ chính sách đối với người có công với cách mạng, Tỉnh ủy, Ủy ban nhân dân tỉnh đã chỉ đạo Sở Lao động - Thương binh và Xã hội cùng với các sở, ban, ngành, đoàn thể liên quan triển khai thực hiện kịp thời, đầy đủ, hiệu quả các chế độ, chính sách đối với thương binh, liệt sỹ, người có công, tạo điều kiện thuận lợi để các thương binh, bệnh binh, gia đình có công, tiếp tục phát huy ý chí tự lực tự cường, phát triển sản xuất, cải thiện đời sống và tham gia các hoạt động xã hội, góp phần tích cực vào sự nghiệp xây dựng quê hương, đất nước.
Năm 2019, triển khai thực hiện Chỉ thị số 14-CT/TW, ngày 19/7/2017 của Ban Bí thư Trung ương Đảng về tiếp tục tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác người có công với cách mạng; Chỉ thị số 02/CT-TTg, ngày 25/01/2016 của Thủ tướng Chính phủ về tăng cường chỉ đạo thực hiện chính sách ưu đãi đối với người có công với cách mạng, UBND tỉnh đã ban hành Kế hoạch số 6291/KH-UBND, ngày 28/6/2019 tổ chức các hoạt động kỷ niệm 72 năm Ngày Thương binh - Liệt sỹ (27/7/1947 - 27/7/2019) với nhiều hoạt động cụ thể, thiết thực như: Tuyên truyền kết quả thực hiện công tác thương binh, liệt sỹ và người có công; tập trung chỉ đạo, hướng dẫn xác lập, xét duyệt hồ sơ, thực hiện đầy đủ, kịp thời các chính sách, chế độ đối với người có công; tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, giải quyết kịp thời các đơn thư liên quan đến chế độ, chính sách; hỗ trợ xây dựng và sửa chữa nhà ở cho người có công với cách mạng có khó khăn về nhà ở; thăm hỏi, tặng quà các gia đình chính sách tiêu biểu… Qua đó, tiếp tục nâng cao nhận thức và tổ chức thực hiện đầy đủ các chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước về ưu đãi người có công với cách mạng; giáo dục truyền thống yêu nước, chủ nghĩa anh hùng cách mạng cho cán bộ đảng viên và các tầng lớp nhân dân, nhất là thế hệ trẻ. Đồng thời đẩy mạnh phong trào đền ơn đáp nghĩa, huy động nguồn lực trong xã hội góp phần thực hiện tốt các chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước về công tác chăm sóc người có công với cách mạng
Trong 6 tháng đầu năm 2019, triển khai thực hiện tốt các Pháp lệnh ưu đãi người có công với cách mạng. Toàn tỉnh hiện có 50.752 người được công nhận và giải quyết chế độ ưu đãi người có công với cách mạng, chi trả trợ cấp hàng tháng tổng số đối tượng đang chi trả trợ cấp hàng tháng là 7.496 người với số tiền là hơn 11.710 triệu đồng, có 980 Bà mẹ Việt Nam Anh hùng (hiện còn sống 30 Bà mẹ). Các chế độ luôn được thực hiện một cách kịp thời và đồng bộ. Giải quyết tốt công tác xác nhận hồ sơ và chi trả trợ cấp ưu đãi cho người có công với cách mạng và thân nhân theo đúng quy định; cơ bản giải quyết các chế độ chính sách đối với người có công, nhất là chế độ người hoạt động kháng chiến bị nhiễm chất độc hóa học và con đẻ của họ; hồ sơ người hoạt động kháng chiến bị địch bắt tù, đày; các chế độ trợ cấp một lần,….
Triển khai thực hiện tốt công tác thăm tặng quà ngày Lễ, tết cho đối tượng chính sách trên địa bàn tỉnh. Thực hiện tốt việc chăm lo xây dựng, tôn tạo, nâng cấp các công trình ghi công liệt sỹ, đài tưởng niệm và nhà bia ghi tên liệt sỹ, công tác thăm viếng và di chuyển hài cốt liệt sỹ, lấy mẫu sinh phẩm để giám định ADN; phối hợp với các cơ quan, đơn vị trong việc xác minh, tìm kiếm, cất bốc và quy tập mộ liệt sỹ hy sinh trong kháng chiến về an táng trong các nghĩa trang liệt sỹ.
Công tác tuyên truyền về chính sách ưu đãi người có công với cách mạng luôn được các địa phương, đơn vị chú trọng thực hiện; không ngừng mở rộng xã hội hóa các vấn đề về an sinh xã hội, huy động mọi nguồn lực của toàn dân qua phong trào “Đền ơn đáp nghĩa”, phong trào “Chăm sóc, phụng dưỡng Bà mẹ Việt Nam anh hùng, đỡ đầu con liệt sỹ và con Thương - Bệnh binh nặng”, phong trào “Xây dựng, sửa chữa nhà tình nghĩa”, hỗ trợ về sản xuất, dạy nghề và tạo việc làm cho đối tượng người có công và con đẻ của họ.
Sự hy sinh, cống hiến to lớn của các bậc cách mạng tiền bối, các anh hùng liệt sỹ, các thương binh, bệnh binh, thân nhân liệt sỹ, người có công với cách mạng “đã làm rạng rỡ dân tộc, vẻ vang giống nòi”. Ðảng, Nhà nước và Nhân dân ta mãi mãi khắc ghi và đời đời biết ơn sự hy sinh, cống hiến to lớn đó. Ðây là nguồn lực tinh thần quý báu, tiếp thêm sức mạnh để toàn Ðảng, toàn dân và toàn quân ta thực hiện thắng lợi sự nghiệp đổi mới, công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước và hội nhập quốc tế, bảo vệ vững chắc thành quả cách mạng.
BAN TUYÊN GIÁO TỈNH ỦY KHÁNH HÒA
|